“Nitrat is meistens der Endstoff” – maar niet altijd
Tijdens Interzoo 2024 sprak ik met een medewerker van SANDER BV over een vernieuwend filtersysteem dat biologische denitrificatie mogelijk maakt.
Denitrificatie – het proces waarbij nitraat (NO₃⁻) wordt omgezet in stikstofgas (N₂) – vormt doorgaans het sluitstuk van de stikstofcyclus.
Maar in veel aquatische systemen, zoals aquaria en ook koivijvers, blijft nitraat vaak achter als eindproduct. Esther:
“Nitrat is meestal het eindstation. Dat hoeft niet erg te zijn, maar als het zich ophoopt, moet je het uiteindelijk toch uit het systeem halen.”
Daar komt dit filtersysteem in beeld.
Gesloten systeem voor gerichte denitrificatie
Het systeem dat SANDER ontwikkelde, maakt gebruik van een gesloten, zuurstofarm compartiment waarin denitrificerende bacteriën actief zijn.
Deze bacteriën halen hun benodigde zuurstof niet uit de lucht of uit het water, maar uit het nitraatmolecuul zelf.
Zo ontstaat stikstofgas dat via diffusie het systeem verlaat.
“De kern is dat er géén zuurstof ingeblazen wordt in dit deel van het filter. Zo kunnen de juiste bacteriën hun werk doen,” legt Esther uit.
Daarvoor is ook een koolstofbron nodig – bijvoorbeeld azijnzuur – die als voeding dient voor de bacteriën.
Voordelen van gecontroleerde denitrificatie
Esther benadrukt dat spontane denitrificatie ook in biofilms van open filters kán optreden, maar dat dit onvoorspelbaar is:
“In een biofilm kan zich soms een zuurstofarm laagje vormen waar denitrificatie plaatsvindt, maar dat is nooit gericht of beheersbaar.
Met dit systeem kunnen we via redoxmetingen en pH-sturing heel precies werken.”
Zo biedt het systeem voordelen voor installaties waar stabiliteit essentieel is – zoals grote aquaria, onderzoeksopstellingen of diersystemen waar waterkwaliteit nauwkeurig bewaakt moet worden.
Is dit relevant voor koivijvers?
Hoewel het systeem niet specifiek ontwikkeld is voor koivijvers, biedt het volgens Esther wel mogelijkheden:
“Of je het nodig hebt, is een andere vraag. In koivijvers heb je vaak algen, zeker in het voorjaar, maar geen planten die stikstof opnemen.
Dan zou dit in theorie kunnen helpen, mits goed afgestemd.”
Ze merkt op dat in de koiscene trommelfilters en zandfilters gebruikelijk zijn, met eiwitafschuimers als extra optie. Denitrificatie als aparte filterstap ziet ze nog zelden toegepast in vijvers.
Schaalbaarheid en toepassing
De unit die op Interzoo werd getoond, is momenteel de kleinste die SANDER levert. Het is een nieuwe ontwikkeling, nog volop in doorontwikkeling. Esther:
“We staan open voor verdere ontwikkeling – ook richting specifieke toepassingen. Dit systeem draait stabiel, is modulair opgebouwd en kan naar behoefte opgeschaald worden.”
Slot
Het interview met Esther maakte duidelijk dat SANDER zich richt op hoogwaardige, beheersbare waterbehandeling. Denitrificatie is daarbij geen toeval, maar een gepland proces.
Voor Koi-hobbyisten kan dit een interessante richting zijn – vooral waar stikstofaccumulatie, algenbloei of beperkte waterverversing een rol spelen.
Locatie: Interzoo 2024, Neurenberg
Verslag: Tiebo Jacobs, KoiQuestion
Interviewpartner: SANDER BV
Onderwerp: Biologische denitrificatie en gesloten filtersystemen voor aquatische toepassingen
