Joop van Tol over KoiBijbel: Gezondheid – Het belangrijkste boek voor Koi liefhebbers
Gefeliciteerd, Joop, met het afronden van je trilogie! Het derde deel, KoiBijbel: Gezondheid, lijkt een topper te zijn. Met een berg aan nuttige tips en adviezen voor zowel de beginnende als de doorgewinterde koi-liefhebber ben ik benieuwd naar jouw verhaal achter het boek.
Over het derde deel, KoiBijbel: Gezondheid
Wat inspireerde jou om dit boek te schrijven?

Het is het belangrijkste boek van de trilogie. Toen ik eindelijk tijd had om de boeken te schrijven, stonden de drie onderwerpen al vast. Destijds was De Koidokter van Maarten Lammens nog populair, dus ik koos ervoor om te beginnen met KoiBijbel: Herkennen en Beoordelen. Daarna volgde KoiBijbel: Waterkwaliteit. Een zeer belangrijk onderdeel van gezondheid is de waterkwaliteit. Aangezien dit al stof was voor een heel boek, koos ik dat onderwerp als tweede. Na “KoiBijbel: Waterkwaliteit” was het dan eindelijk tijd voor “KoiBijbel: Gezondheid”. Hier hoef ik dan voor het onderdeel waterkwaliteit alleen maar te verwijzen naar mijn tweede KoiBijbel. Zo kan ik de dikte van de boeken (met moeite) binnen de 180 pagina’s houden. 😉 Dit boek sluit de cirkel en laat zien hoe waterkwaliteit en koi-gezondheid onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.
Waarom een stapsgewijs schema voor koi-problemen?
Mensen raken soms in paniek als er iets misgaat in de vijver. Hierdoor worden soms ondoordachte en onjuiste beslissingen genomen. Dat probeer ik met een handvat, in de vorm van een schema, te voorkomen. Gestructureerd werken is heel belangrijk, helaas gaan de problemen in de praktijk soms van kwaad naar erger.
“Koi houden is water managen.” Hoe zie jij dat?
Daar denk ik zeker zo over. Koi houden is makkelijk, water houden is wat moeilijker, maar je hoeft zeker geen chemicus te zijn om je zaakjes voor elkaar te krijgen. Ik ben ervan overtuigd dat 80% van de problemen het gevolg zijn van fouten in het watermanagement. Fouten die voorkomen kunnen worden als je je aan de basisregels van succesvol koi houden houdt.
Wat zijn de grootste valkuilen van koi-houders die naar voren komen in de KoiBijbel?
In mijn boek beschrijf ik de zes oorzaken waardoor koi ziek kunnen worden. Meer zijn er niet. Als je weet waardoor vissen ziek kunnen worden, kun je makkelijker maatregelen bedenken om dat te voorkomen. Preventie dus. Vijf van de zes ziekteveroorzakers worden namelijk veroorzaakt door mismanagement, en tja…die manager ben je zelf. Preventieve en controlerende maatregelen zijn superbelangrijk en worden uitgebreid behandeld in het boek. Als een koi niet ziek wordt hoef je hem ook niet beter te maken. Dat geeft je naast gemoedsrust ook een enorme kostenbesparing.
Hoe maak je complexe informatie toegankelijk?
Ik ben zelf niet zo slim, dus probeer ik complexe zaken altijd tot de kern te vereenvoudigen, dan snap ik het zelf ook beter. Door e.e.a. vanuit die gedachte op te schrijven voldoe ik blijkbaar aan een behoefte, gezien het succes van de KoiBijbels. Het is al een klein wonder dat in een tijd dat bijna niemand meer een boek leest de reeks toch aanslaat. Veel koiboeken zullen er niet meer op de markt verschijnen vermoed ik. Als je niet alles zelf doet en bereid bent om er gruwelijk veel tijd in te steken voor een kleine doelgroep, dan krijg je het nooit kostendekkend.

Je stelt dat mensen 80% van de problemen zelf op kunnen lossen. Kan dit boek echt het verschil maken?
Een voorbeeld. Als je een probleem hebt geconstateerd, richt je dan niet alleen op de behandeling, maar vooral op de oorzaak. Los die oorzaak op en neem maatregelen om te voorkomen dat deze oorzaak zich nogmaals voordoet. Bijna iedereen richt zich op het stellen van een diagnose en heb behandelen van zieke vissen. Als de basis niet goed is, is het laatste pure symptoombestrijding. Je ruilt het ene probleem in voor het volgende. Mensen die meerdere keren per jaar in de problemen komen, doen iets verkeerd. Ik probeer dat te duiden en te voorkomen.
En die andere 20%?
Domme pech. Erfelijke factoren, een gek die iets in je vijver gooit, een aardbeving of overstroming, bouwwerkzaamheden dicht bij de vijver. Alles waar je zelf niet of nauwelijks iets aan kunt doen. Eerlijk gezegd, denk ik dat die 20% nog aan de hoge kant is.
Is preventie niet veel moeilijker dan genezing?
Een wonderpilletje of poedertje bestaat niet. Behandelen is altijd maar een onderdeel van het geheel, bedoeld om de vissen een zet in de goede richting te geven. Tegelijkertijd zul vaak je de omstandigheden moeten verbeteren, uiteindelijk moet de weerstand van de vis de parasieten onder controle houden. Een flesje gif doet dat slechts tijdelijk,
Welke onderwerpen staan in het boek?
Ik heb vooral gekozen voor de zelf beïnvloedbare zaken en de meest voorkomende (parasitaire) aandoeningen. Het heeft niet zoveel nut tijd en ruimte te besteden aan zaken die je zult moeten uitbesteden (een operatie, bacteriologisch onderzoek enz.) of aan een parasiet, die je als actieve adviseur maar één of twee keer in je “carrière” tegenkomt.
Over de hele reeks, KoiBijbel van Joop van Tol
Wat zijn de eerste reacties?
Iedere auteur zal zeggen dat zijn laatste boek het beste is. Toch denk ik dat dit hier het geval is. Ten eerste is het mijn paradepaardje, iets waar ik het meest van weet. Ten tweede is het zoals je zelf al aangaf het belangrijkste onderwerp. Al het andere valt in het niet als je vissen niet gezond zijn. Ten derde neem ik de ervaring van twee eerdere boeken mee. Wat wekt, wat werkt minder. Een bijzondergave toevoeging aan dit boek, zijn de QR-codes, die je vooral bij het hoofdstuk over parasieten tegenkomt. Door hier de camera van je smartphone op te richten start je een filmpje met daarin beelden en uitleg over die betreffende parasiet. Hiermee los ik het enorme probleem op dat een boek nu eenmaal heeft, namelijk het gebrek aan bewegende beelden, essentieel voor parasietidentificatie.
Hoe vullen de drie boeken elkaar aan?
Waterkwaliteit en KoiBijbel: Gezondheid zijn essentieel voor een gezonde koi-populatie. Dit zijn in mijn optiek essentiële boeken als je deze hobby bedrijft. Een kleine investering die je gegarandeerd terugverdiend. KoiBijbel: Herkennen en Beoordelen is meer voor de sport: hoe krijg je de mooiste vis binnen je budget, welke variëteit is het eigenlijk en in welke showklasse wordt deze beoordeeld en waarom? Niet belangrijk om je vissen gezond te houden en te krijgen, wel leuk als verdieping en gespreksonderwerp. Dit boek is aan zijn vierde druk bezig.
Wat wil je dat mensen leren van de trilogie?
Dierenwelzijn is mijn drijfveer. Mijn hoop is bij te dragen aan betere leefomstandigheden voor onze vijverbewoners. Prettig voor de dieren zelf, maar ook voor de eigenaren, die na een dag hard werken liever kijken naar vissen die blaken van gezondheid dan naar een bak stinkende ellende. Ik hoop dat mensen zich gaan realiseren dat koi tot veel in staat zijn, mits je de juiste condities voor ze schept. Daarnaast hoop ik door veel boerenlogica te attenderen op het belang van preventie, controle en onderzoek naar de oorzaak. De vis moet het zelf doen en dat lukt hem alleen als jij voorziet in de juiste randvoorwaarden.

Waar is het boek verkrijgbaar Joop van Tol?
“KoiBijbel: Gezondheid” is voorlopig alleen verkrijgbaar via www.koitoday.nl Makkelijk te bestellen binnen Nederland door het sturen van een What’s Appje naar mij (06-55142484). Ik doe niet aan kortingen en bundelprijzen. De prijzen zijn scherp en je krijgt waar voor je geld. Het zijn nu eenmaal geen voetbalboeken waarvan er 100.000 van over de toonbank gaan. Drukken in deze kwaliteit met kleine aantallen is duur. Over de uren praat ik niet eens, maar neem van mij aan dat als je met de tijd die erin zit vakken zou gaan vullen, het meer oplevert. Ik doe het uit oogpunt van dierenwelzijn en omdat ik iets tastbaars wil nalaten voor mijn kleinkinderen.
Je trilogie staat, maar wat een klus he?!
Jazeker! Dit boek was vier jaar werk, met duizenden foto’s en honderden uren nabewerking. In plaats van stockfoto’s heb ik live modellen gebruikt, wat een hele onderneming was!