Sharing Knowledge… Het motto van Koiquestion. Het delen van kennis met elkaar is één van de, zo niet hét belangrijkste aspect om onze hobby naar een hoger plan te tillen. Waar het delen van kennis voorheen voornamelijk via magazines, fora, óf gewoon lekker ouderwetsch en persoonlijk van mond-tot-mond ging, heeft sinds een aantal jaren het medium Facebook zijn intrede gedaan en zijn ook daar de Koihobbyisten in grote getalen te vinden. In de winter en aanstormend voorjaar, waarin ik zonder al het showgeweld en dealerbezoeken relatief weinig mede-hobbyisten ontmoet en de Koi (buiten een paar mazzelaars in de verwarmde binnenbak na) in rust zijn, verkeer ik in een soort van “Koi-reces”. Tijdens deze rustige maanden vind ik het daarom leuk om een beetje over dit medium te struinen om te onderzoeken wat de gemiddelde hobbyist tijdens deze periode nou bezig houd…
Het is natuurlijk eeuwig zonde om door een dergelijke oorzaak Koi te verliezen
Wat mij opvalt is dat er bij een groot aantal hobbyisten tóch flinke onduidelijkheid is over het onderhoud van de vijver in het algemeen en over de waterwaarden in het bijzonder.
Voorbeelden hiervan zijn gevallen waarin om hulp gevraagd wordt, omdat de Koi het “niet naar hun zin hebben”, zorgwekkend gedrag of wonden vertonen en in sommige gevallen zelfs sterft. Bij doorvragen door andere hobbyisten om een eventuele oorzaak te achterhalen, wordt meestal duidelijk dat de oorzaak te wijten is aan slechte waterwaarden en/of onvoldoende onderhoud aan vijver en systeem.
Het is natuurlijk eeuwig zonde om door een dergelijke oorzaak Koi te verliezen, terwijl dit eigenlijk helemaal niet nodig is!
In dit blog wil ik daarom, gewoon in Jip-en-Janneketaal en zonder lastige technische onderbouwingen, een leidraad voorschotelen om deze hobbyisten enige houvast en richtlijnen te geven bij het onderhoud van de vijver en het filtersysteem.
Als je een testkoffer van bijvoorbeeld Sera, Tetra of Colombo koopt krijg je een behoorlijk scala van testjes tot je beschikking. Maar zijn die nou allemaal onmisbaar? Het antwoord is “nee”! Het is af en toe best eens leuk om de hoeveelheid koper (Cu) of IJzer (Fe) in het vijverwater te meten, echter zullen deze waarden in normale gevallen niet- of amper meetbaar zijn.
Véél belangrijker om periodiek te meten zijn de waarden van ammoniak/ammonium (NH3/4), Nitriet (NO2), zuurgraad (pH) en last-but-not-least de carbonaathardheid, ook wel genoemd het zuurbindend vermogen (KH).
Over de waarden van NO2 en NH3/4 kunnen we kort zijn: deze dienen beiden gewoon 0 mg/l te zijn.
Waar overigens een kleine kanttekening bij NH3/4 gezet moet worden. Bij een lage pH (7,0 tot 7,5) mag de waarde die blijkt uit de druppeltest namelijk iets hoger zijn. Dit komt doordat je met het meten van NH3/4 eigenlijk twee waarden gezamenlijk meet: ammonium en ammoniak. Bij een lagere pH is het deel van het relatief ongevaarlijke ammonium groter dan dat van het giftige ammonia, waardoor het totaal minder gevaarlijk is. Maar goed, streef naar 0, dan zit je altijd veilig!
Het is voor ons dus zaak om enig zuurbindend vermogen in de vijver te houden
In tegenstelling tot een grote groep mensen vind ik de carbonaathardheid eigenlijk de belangrijkste om geregeld te monitoren; de KH geeft namelijk goed inzicht in je verversingsgedrag.
Het is namelijk zo dat de bacteriën in een ingedraaid filter als het ware kleine deeltjes van de KH “afsnoepen”. Hierdoor zal de KH bij een werkend biologisch filter licht dalen. Zoals eerder geschreven is de KH het “zuurbindend vermogen” van het water, met andere woorden: het buffert de pH, zodat deze stabiel blijft en niet zal gaan schommelen of in het ergste geval zal crashen met catastrofale gevolgen voor de Koi.
Het is voor ons dus zaak om enig zuurbindend vermogen in de vijver te krijgen cq. houden. Dit is op eenvoudige wijze te bewerkstelligen: water verversen!
Ons leidingwater bevat namelijk altijd in meer- of mindere mate KH, dus door voldoende en periodiek te verversen vul je de KH keurig aan en zul je niet in de gevarenzone komen.
Een mooie stelregel om te checken of je voldoende ververst (10/15% per week) is door eerst de KH van het leidingwater te meten. Vervolgens meet je de KH van het vijverwater. De waarde van het vijverwater moet eigenlijk gelijk aan, óf eventueel 1 punt lager zijn dan die van het leidingwater. Is de carbonaathardheid meer dan 1 punt lager, dan wordt er té weinig ververst en moet die tuinslang er wat vaker in. Je Koi zullen je dankbaar zijn! Een goede KH voor een Koivijver ligt overigens tussen de 3 en 7.
Is de carbonaathardheid meer dan 1 punt lager, dan wordt er té weinig ververst en moet die tuinslang er wat vaker in
In dit verhaal laat ik de vijvers voorzien van Omgekeerde Osmose even buiten beschouwing: in deze vijvers wordt gewerkt met een KH van 1 of 2, omdat dit optimaal is voor de ontwikkeling van Koi. Echter wordt er in dergelijke systemen door middel van een pH-controle een veilige situatie gecreëerd. Het “fenomeen” omgekeerde osmose zullen we later dit jaar behandelen, voor nu lijkt me dat even te ver gaan, we gingen het verhaal “jip-en-janneke” proberen te houden…
Nu zijn we er natuurlijk nog lang niet, maar ik wil je niet teveel informatie ineens geven en het worden er dan ook twee notendopjes… In het volgende deel dat na de aanstaande Koi Show in Rijswijk zal verschijnen wil ik jullie voorgaan in pH, nitraat, temperatuur en ook de GH.
