Met een testset kun je je waterwaardes meten. De GH en de KH worden nu uitgelicht.
Als je naar een tuincentrum gaat, willen verkopers graag gratis je waterwaardes meten. Ze hopen dat de KH en GH lager is dan in hun boekje staat. Jij gaat dan misschien met een emmertje GH-plus of KH-plus naar huis. Wat is dat nou en is het voor nodig?
Het gaat hier over hoe hard je water is, oftewel waterhardheid. Het water is in Nederland niet overal even hard. Hierdoor hebben sommige gebieden meer last van kalkaanslag dan anderen. Kalkaanslag, ketelsteen of calciumcarbonaat zijn verschillende namen voor hetzelfde. Het gaat hier dan over de GH-waarde en de KH-waarde van het water uit de kraan of de vijver.
Beide waardes worden gemeten in graden Duitse Hardheid, afgekort ⁰dH.
Vergelijk de KH-waarde van je kraanwater en van je vijverwater
GH
De GH staat voor Gesamt Härte. Dit zijn voornamelijk de calcium- en magnesiumdeeltjes. Calcium is belangrijk voor ons mensen voor opbouw van botten en magnesium is belangrijk voor onze spieren. De hoeveelheden hiervan in het water zijn te laag voor levende dieren. Net als wij, halen Koi deze mineralen voornamelijk uit voer. De waterplanten kunnen dat niet. Die hebben deze mineralen ook nodig. Voor een vijver met planten is het daarom beter als de GH hoog genoeg is. Voor onze Koi is het minder belangrijk. Voor aquariumhouders zit het anders. Tropische vissen hebben wel eisen aan de GH-waarde. Overigens heeft drinkwaterbedrijf Brabant Water onlangs de hardheid verlaagd van kraanwater. Lees hier waarom en hoe.
KH
De KH staat voor Karbonat Härte. Dit is de waarde die ervoor zorgt dat ons vijverwater niet verzuurd, ondanks dat er verschillende verzuringsprocessen plaatsvinden in het water.
Lees hier meer over de pH en verzuringsprocessen.
De KH is als het ware een buffervat voor de pH. Je vissen verzuren het water constant, echter zakt de pH niet tot nauwelijks. Dit is dankzij(!) de KH. Echter als de KH op is (lees: 0 ⁰dH) is deze buffer volledig weg. De pH zakt dan in enkele uren naar waardes waarbij de vissen direct kunnen sterven. We noemen dit een pH-crash.
Ren nu niet direct naar het tuincentrum om trots met een emmertje KH-plus naar buiten te lopen om een pH-crash te voorkomen. Want dat is waarschijnlijk niet nodig.
Het wordt noodzakelijk om naar KH-verhogende-middeltjes te grijpen wanneer je KH van je kraanwater dermate laag is (minder dan 3 ⁰dH), dat je de kans hebt plotseling onaangenaam verrast te worden en je KH in eens 0 ⁰dH is.
Is de waarde van je kraanwater hoog genoeg dan zou ik maandelijks de waarde van je kraanwater en je vijverwater vergelijken. Ververs in alle maanden dan zoveel, dat de KH van je vijver dezelfde of 1 ⁰dH lager is ten opzichte van het kraanwater. Is de vijver 2 ⁰dH graden lager dan kun je beter iets meer verversen. En zorg er ten allen tijde voor dat je buffervat enigszins gevuld is!
Er wordt ook wel eens gezegd dat je wekelijks 10% moet verversen, maar dit zegt mij niet zoveel. Het ligt eraan hoeveel en hoe snel je water verzuurt. Visbezetting en voergedrag zijn hierin de belangrijke factoren. In de winter kun je best minder verversen. Je voert nauwelijks of houdt misschien wel een voerstopr. Echter in de winter moet je wel blijven verversen, je visbezetting is immers nog wel aanwezig!
Helaas zie ik de laatste jaren een paar pH-crashes in de winter, omdat mensen geen onderhoud doen aan de vijver in de winter.
Verhogen
De KH van je vijver verhogen kan op twee manieren. Vijverwater verversen met kraanwater of carbonaten toevoegen (KH-plus of natriumbicarbonaat).
Door middel van water verversen heeft verre weg mijn voorkeur. Naast de KH zijn er meerdere redenen om water te verversen, dus je slaat meteen meerdere vliegen in één klap. Het is ook de goedkoopste manier. Daarnaast gaat je pH niet schommelen door water verversen. Ga je de KH verhogen met middeltjes, pas dan wel op voor pH-schommelingen.
Als je benieuwd bent naar de KH-waarde van je vijverwater of kraanwater, kun je die bijvoorbeeld meten met een druppel-testset.
Bij de eerste druppel verandert de kleur van je water naar blauw. Je gaat door met druppelen en telt het totaal aantal druppels wat je hebt toegevoegd totdat die geel wordt. Het totaal aantal druppels is de KH-waarde.
