Hoe zuur kan het?

Net als landbouwgrond en regen kan ook onze vijver verzuren. Het begrip verzuring kom je regelmatig in de krant tegen. Verzuren betekent zuurder worden. Hoe zuur (of niet zuur) iets is kunnen we aangeven met de pH-schaal.

Voeding is vaak zuur. Dit is niet erg, want onze maag is ook heel zuur

Waarde 1 betekent heel zuur en 14 noemen we basisch (ook wel alkalisch). Ertussen in zit een pH van 7. Een pH van 7 noemen we pH-neutraal.

Voeding is vaak zuur. Dit is niet erg, want onze maag is ook heel zuur en daarom goed bestand tegen zuur. Onze tanden kunnen er minder goed tegen. Extra slecht is dat ze in de levensmiddelenindustrie het zuur proberen te maskeren door extra suiker toe te voegen. Maar goed, laat ik het niet te veel over de levensmiddelenindustrie gaan hebben. Omdat onze maag het zuur zo goed kan verdragen onderschatten sommige mensen het gevaar van zuur.

Het lastige is dat de pH bij veel chemische processen in de vijver betrokken is

Onze Koi zijn gelukkig redelijk tolerant wat betreft de pH. Tussen de 6,5 en de 8,5 is prima. Echter schommelingen vinden ze niet fijn. Hier kunnen ze van gaan springen. Regelmatig hoor je dat een nieuw aangekochte Koi, die net één nacht in de vijver zwom, eruit gesprongen is. Dit zou kunnen komen doordat deze Koi een andere pH gewend was. De schaalverdeling van de pH is een hele bijzondere. Als de pH 1 punt zakt is het water 10 x zo zuur. Elke punt stelt chemisch gezien een factor 10 voor. Een kleine schommeling is daarom wel een grote verandering. Een pH van 5 is 100 x zuurder dan een pH van 7 (twee stapjes van 10x).

Schommelingen in de pH zou springende vis kunnen verklaren

Het lastige is dat de pH bij veel chemische processen in de vijver betrokken is.
Enkele voorbeelden:
-Bij veel onderwaterplanten of alg in de vijver wisselt het zuurstofgehalte en koolstofdioxidegehalte. Dit heeft te maken met dag en nacht, licht en geen licht. De hoeveelheid koolstofdioxide heeft invloed op de pH. Meer koolstofdioxide, daarvan daalt de pH (zie ook Spa rood ten opzichte van Spa blauw op de schaal!)
-Bij toevoegen van ammoniak stijgt de pH. Niemand voegt hopelijk ammoniak toe aan zijn vijver, maar de vissen doen dit zelf wel. Ammoniak komt uit de kieuwen en van rottende ontlasting.
-Hele nuttigen bacteriën zetten ammoniak om in nitriet. Door dit proces daalt weer de pH.

Al deze processen komen nu niet verder aan bod. Maar wat je hier nu uit kunt halen is dat de pH altijd in beweging is. Een kleine schommeling is dus niet raar. Bij veel planten (alg?) is het aan te raden om een keer de pH ’s ochtends en ’s avonds te meten om te kijken wat het verschil is. Dit zou springende vis kunnen verklaren.

De pH kun je op veel verschillende manieren meten. Bijvoorbeeld met pH-papier, druppelflesjes uit een testset, een digitale pH-meter of een Seneye.
Het pH-papier of andere strips zijn het minst nauwkeurig. Druppelflesjes worden het meest gebruikt. Ze zijn nauwkeurig en goedkoop in aanschaf. Een digitale pH-meter is nog nauwkeurig. Digitale pH-meters moeten vaak geijkt worden. Er is ook nog de Seneye. Dit is voor de vijver een mooi systeem. Dit apparaat meet namelijk de pH de hele dag door. Schommelingen kun je dan op je scherm aflezen. Ook bij een eventuele pH-crash word je op je telefoon gealarmeerd. (lees hier de test van Engel met de Seneye)
Een pH-crash komt weleens ooit voor in Koivijvers. Dit betekent dat de pH in eens in elkaar stort (bijvoorbeeld van 8 naar 4, dus 10.000x zuurder), in enkele uurtjes. Al het leven in de vijver krijgt hier een enorme klap van. De oorzaak zit hem in de kH. Een andere waterwaarde die gemeten kan worden. To be continued…..