Een bestaand onderdeel van KoiQuestion dat helaas nog heel weinig gebruikt wordt is het thema “cultuur”. Echt iets voor mij om daar dan weer in te duiken. Zeker omdat het stukje Oosterse cultuur dat ik ga behandelen ook nog eens een beetje hobby van mezelf is. Ik ben “op de koffie” gegaan bij Deshima Bonsai Studio te Nieuwerkerk aan de IJssel en had daar een interview met eigenaar Teunis Jan Klein.
Bepaald klein is Teunis Jan niet want hij steekt wel een behoorlijk stuk boven mij uit. Maar wanneer de lengte van hem omgezet kan worden in Bonsai kennis, dan zou Teunis Jan wel een meter of drie langer zijn;-) Mensen, wat weet deze man veel van Bonsai. Mijn TOMTOM heeft mij precies voor de deur afgezet, Teunis Jan is een laatste nazaat van een tuindersfamilie. Zijn vader heeft de kassen verkocht en Teunis Jan heeft er ook enkele van overgenomen inclusief een mooi terrein waar zijn Bonsai Studio gevestigd is.
Ik werd hartelijk ontvangen en kreeg meteen een rondleiding door zijn bedrijf. Ik heb nog nooit zoveel mooie Bonsai bij elkaar gezien, werkelijk prachtig. Maar daar kwam ik natuurlijk niet alleen voor, er moest ook nog een interview gedaan worden.
wanneer de lengte van hem omgezet kan worden in Bonsai kennis, dan zou Teunis Jan wel een meter of drie langer zijn.
Engel: Teunis Jan, bedankt dat je aan dit interview wil meewerken.
Teunis Jan: Graag gedaan, het genoegen is geheel aan mijn kant, ik vind het gewoon leuk om de Bonsaiwereld verder te vergroten.
Engel: Wij Koiliefhebbers praten over het Koivirus, sinds wanneer heeft het Bonsaivirus bij jou toegeslagen?
Teunis Jan: Sinds mijn 17e levensjaar dus ben ik 21 jaar Bonsai Kichi. Ik begon als bijbaantje gras te maaien en tuintjes aan te leggen. Ik kreeg een keer als extra beloning 2 bonsai een vicus en carmona. Deze zijn inmiddels overleden dit kwam doordat ik toen ook helemaal niets van Bonsai wist.
Engel: Hoe oud zijn jouw oudste Bonsai?
Teunis Jan: Ik heb er één van 18 en 19 jaar, beide heb ik dus zolang geleden oplaten groeien tot een heuse Bonsai.
Engel: Waarom heet jouw zaak Deshima Bonsai en wat betekent het?
Teunis Jan: Deshima zijn eigenlijk twee woorden in een. “De” betekent ook wel; buiten of duwen. Shima staat voor; eiland. In 1612 sprak de shogun een ban uit over de verspreiding van het katholieke geloof en in 1616 werd, met een uitzondering voor China, de buitenlandse handel beperkt tot de havens van Hirado en Nagasaki. Onder Tokugawa Iemitsu, die anders dan zijn grootvader Japan volledig wilde afsluiten van de buitenwereld (sakoku), werd in 1634 begonnen met het aanleggen van het kunstmatige eiland Dejima, waarop twee jaar later de Portugezen werden opgesloten. In 1637 brak in Shimabara een opstand uit tegen de anti-christelijke politiek van Iemitsu, waarbij duizenden het leven lieten. Bij deze opstand waren ook de Hollanders onder Nicolaes Coeckebacker betrokken, die aan de zijde van de shogun het fort Shimabara liet beschieten. In 1639 werden de Portugezen het land uitgezet en vaardigde de shogun een verbod uit op handel met de Portugezen, op straffe van de dood. Toen in de zomer van 1640 toch nog een Portugese delegatie Japan bezocht om hun zaak te bepleiten, werden 60 mannen zonder pardon geëxecuteerd. Slechts 13 bemanningsleden keerden terug naar Macao om het slechte nieuws te verkondigen. De steun van de Nederlanders in de strijd van de shogun tegen de Japanse Christenen en het afzien van openlijke geloofsuitingen heeft er waarschijnlijk aan bijgedragen dat zij als enige Europese natie in Japan mochten blijven.
Kaart van Deshima in 1621 hier kun je duidelijk het eiland Deshima zien wat vast zat doormiddel van een brug aan Nagasaki!
Aanvankelijk leek het de Nederlanders dat aan hen geen restricties zouden worden opgelegd, maar in november 1640 verscheen de inspecteur-generaal Inoue Chikugo-no-kami Masashige om de Nederlandse factorij in Hirado te inspecteren. Nadat hij alle opslagplaatsen en woonhuizen had doorzocht op zoek naar christelijke objecten, beval hij het opperhoofd François Caron dat een nieuw gebouwd pakhuis van de VOC moest worden afgebroken. De shogun zou zich geërgerd hebben aan het onbeschaamde gedrag van de Hollanders en de luister van het gebouw, dat zelfs een jaartal met het jaar des Heren vertoonde op de gevel. Dit laatste was niet alleen een christelijke uiting, maar werd ook opgevat als een belediging van de Shogun omdat dit het tijdperk van de Japanse dynastie zou ontkennen. Bovendien werd het de Nederlanders opgedragen om jaarlijks een nieuw opperhoofd aan te stellen, om te voorkomen dat er te nauwe banden tussen de Nederlanders en de Japanners zouden ontstaan. Nederlandse handelsmaatschappijen verbleven van 1641 tot 1853 in Deshima. (Bron: Wikipedia)
Momenteel is er op de Wereld tentoonstelling in Rotterdam uitgebreide aandacht voor Deshima. Wij gaan weer verder met het interview, voordat je denkt dat het een geschiedenis les gaat worden.
Engel: Hoeveel soorten zijn er, en welke?
Teunis Jan: Zoveel bomen zoveel soorten. Alles wat verhout, van Lavendel, Rozemarijn tot een Kastanje etc.
Engel: Welke soort kan niet in de volle zon, en waarom?
Teunis Jan: Azalea en de Acer, niet. Echter met voldoende wortelvolume kan het wel. Het is wel zaak om dan meerdere keren per dag water te geven of de schaal met zijn voeten in een onderschaal te zetten waar water in staat. Denk er om (en het typisch Hollands vingertje ging omhoog) nooit te nat!
Engel: Persoonlijk vind ik de winter “net als bij Koi” de lastigste periode, heeft dit te maken met te weinig kennis of komt dit gewoon omdat de winter veel risico,s met zich meebrengt?
Teunis Jan: Ik zeg altijd de winter is de kassa van het hele jaar, want dan krijg je, je beloning van het goede werk. In de zin van heb je de hele zomer voldoende aandacht aan jouw Bonsai gegeven, voldoende water, voeding, en zon, dan kun je met een gerust hart de winter in.
Engel: Kun je uitleggen hoe je het beste een Azalea/Rododendron kunt snoeien om elk jaaar veel bloemen te krijgen.
Teunis Jan: Er moet een doel zijn, wat wil je laten zitten. Ik bedoel waar wil je heen met jouw Bonsai? Wil je hem met de takken naar links of rechts of juist naar beneden tot onder de tafel. Het laatste Snoeimoment is eind juni. Je moet altijd de zaaddoos weghalen voor gegarandeerde bloei, net als met een rozenstruik, doe je dit niet dan zal de struik snel stoppen met bloeien. Het advies is dus mei bloeien, en in juni snoeien. Met dit snoeien bepaal je tevens de vorm van jouw Rododendron! In ieder geval moet je dus niet meer na juni snoeien, want dan haal je de nieuwe knoppen weg en zal je het volgende jaar zonder bloemen moeten doen. En dat kan toch niet de bedoeling zijn!
Engel: Welke soorten Azalea/Rododendron zijn het best geschikt voor Bonsai?
Teunis Jan: Je hebt eerst de familie naam Rododendron, daarna een ondersoort Indicum, en dan nog een ondersoort Satzuki. Deze soort is goed geschikt voor de Bonsai. Zij is kleinbladig, goed verhoutend en kleinbloemig.
Engel: Hoeveel bonsai staan er nu bij jou in jouw bedrijf
Teunis Jan: in de winter heb ik er niet zoveel, op dit moment 700!
Hiermee sluit ik mijn interview en loop nog even wat rond in deze mooie zaak. Waar ik mijn ogen uitkijk naar al dit moois. Krijg toch weer het gevoel van het kindje in de snoepwinkel……………………
Teunis Jan bedankt voor jouw tijd!
1 reactie
Mooi interview. Vooral de geschiedenisles vind ik erg leuk en intrigeert mij enorm, maar de bonsai wereld blijf toch prikkelen en ik overweeg steeds meer om er ook aan te beginnen op een goede dag…