KoiQuestion Beantwoord
Onlangs kregen we een KoiQuestion van Peter. Hij was benieuwd hoe het nu kan dat de Ghostkoi aan zijn naam is gekomen en waarom zij doorgaans minderwaardig worden geclassificeerd door gevorderde hobbyisten. In dit artikel het antwoord op de KoiQuestion van Peter.
De naam Ghostkoi is eigenlijk helemaal niet de naam van deze variëteit. Het is een geuzennaam die ontstaan is in de volksmond. Dit vanwege diens verschijning. Door de gekleurde schedel en ruglijn, die goudkleurig of zilverkleurig kan zijn, plus de accenten in de vinnen in die kleur, terwijl de vis verder zwart is, maakt dat deze gelijkt op een zwemmend skelet, een graat met schedel. De zwarte kenmerken op het hoofd bij de neusgaten en ronde ogen zorgen er voor dat het ook nog eens lijkt alsof de vis boos of agressief en dus ‘eng’ kijkt. Hierop is de naam met een spook of ook wel ghost ontstaan.
Geen schedel, maar een helm dus
De Ghostkoi behoorde in de tijd dat de koi naam en faam kreeg in Nederland en Europa, tot de eerste vrijelijk verkrijgbare Japanse Koi variëteiten. Omdat ze in grote getale waren, waren ze ook relatief goedkoop en dus vind je al snel een Ghostkoi terug bij menig hobbyist. Toen dus erg populair. Ook ik was er in het begin gek van. Door een man in de buurt die ook deze verschijning had zwemmen, werd mij nog verteld ook dat er sommige zijn die licht geven in het donker. Als jongetje van 8 jaar wilde ik dat graag geloven. Het was zelfs nog een sluierstaart Ghostkoi ook. Ik weet het nog goed. Men had nog weinig kaas gegeten van Japanse terminologie. Te moeilijk en te lastig om te onthouden, de artiestennaam Ghostkoi behoefde geen uitleg bij het aanschouwen van de vis en dan wordt zoiets in de volksmond al vlug een trend.
De waarheid is dat de meeste hobbyisten ook nu nog steeds niet de juiste benaming kennen van deze variëteit. Het gaat hier om de zogeheten Kin Kabuto (goudkleurig,) en Gin Kabuto (zilver). Kabuto betekent ‘helm’ in het Japans en niet zomaar eentje. Dit verwijst naar het gekleurde hoofd dat zoals met de benaming ghost, met een beetje fantasie lijkt alsof de Koi een helm draagt. Geen schedel, maar een helm dus. Een gouden helm of een zilveren helm.
Ik denk overigens niet dat de Ghostkoi of Kabuto worden beschouwd als minderwaardig. Zo is Kabuto zeer zeker geen denigrerend item. De Kabuto verwijst naar een specifieke soort helm zoals die door eeuwenoude Samurai werd gedragen en later een belangrijk onderdeel van de Japanse uitrusting werd. De Kabuto wordt nog steeds vereerd zoals tezamen met de uitrusting gebeurd op 5 mei in Japan, wanneer de kracht van zonen wordt gevierd en deze wordt uitgestald. (inmiddels is het feest ook voor meisjes). Als cadeau is het een uiterst waardevol geschenk en er bestaan veel miniatuurversies die hiervoor worden gebruikt. Er bestaan ook spreuken over het afzetten van de Kabuto dat betekent dat men zich overgeeft en nog tal van andere literaire verwijzingen. Er zijn ook veel verschillende typen Kabuto helmen en zoals te doen gebruikelijk in Japan heeft zelfs ieder aspect van een Kabuto ook weer een specifieke betekenis met bijbehorend gebruik.
Je zou kunnen zeggen dat het met de kweek van Kabuto was gelukt alcohol destilleren, maar met de Yamabuki was er inmiddels een champagne van gemaakt
Terugkomend op het onderwerp is de Kin– of Gin Kabuto zeker geen minderwaardige vis. Je moet goed begrijpen dat het de kwekers voor het eerst gelukt was om gouden en zilveren vererving vast te leggen in de gen-expressie van nakomelingen van de Ginbo en Kinbo. Dit waren de eerste Koi waarbij het gelukt was de metaalglans te laten vererven vanuit de Tetsu (ijzer) Magoi. Deze waren verder echter nog zwart of bruin. Vandaar dat het ook een enorme ontwikkeling was om plotseling gekleurde schedels aan te treffen en dat hierop ook het accent werd gelegd bij de benaming. Maar waar komt dan het gevoel vandaan dat deze Koi minderwaardig zijn? Wel, de variëteit is voor de genealogie van de Nishikigoi niet meer dan een tussenstap in de ontwikkeling naar de Yamabuki (goud) en Platinum (zilver) Ogon. Destijds dus een hele eureka, maar nu dus in contrast met daarop voortgeborduurde resultaten. Je zou kunnen zeggen dat het met de kweek van Kabuto was gelukt alcohol destilleren, maar met de Yamabuki was er inmiddels een champagne van gemaakt. Je zou ook kunnen stellen dat zonder de Kabuto of Ghostkoi er helemaal geen Ogons zouden bestaan.
Echter, voor degene die de Ghostkoi nog steeds de mooiste vind, blijft deze het meest waardevol. Beauty lies in the eye of the beholder. Er wordt dus niet meer specifiek gekweekt op de Kabuto maar deze komt nog altijd veel voor omdat de bloedlijnen teruggrijpen naar wat er in de genen van hun voorvaderen ligt (atavisme). Het is dus nog steeds een bijproduct als het ware en wordt ook nog veel verkocht aan voornamelijk tuincentra of als onderdeel van gemixte boxen. Verwar de Kabuto of Ghostkoi echter niet met de modernere varianten, namelijk de Kin Matsuba en de Gin Matsuba. Dit zijn kruisingen tussen Ogon ( metallic) en Matsuba (non-metallic) waardoor je verervingen krijgt van dennenappelpatronen in de schubben die ook nog eens metallic zijn. bij deze vissen vind je dus ook kleur op de randen van iedere schub waar dit zich bij de Kabuto alleen op het hoofd, de ruglijn en vinnen bevind. Deze varieteit is inmiddels vele malen populairder dan de Kabuto.
bronnen: http://www.koiforauction.biz/, https://dominokoi88.files.wordpress.com, https://i.ytimg.com/vi/4bLL73quLHY/hqdefault.jpg, https://s-media-cache-ak0.pinimg.com, http://www.japan-nishikigoi.org/
