Tim Barbé aan het woord.
Tim vertelde dat hij in de wintermaanden niet stil had gezeten… Uiteraard roept dit vraagtekens bij mij op als Koi-hobbyist. Je denkt; Oei zouden er veel mensen problemen deze winter gehad hebben? Is er een nieuwe ziekte opgedoken? Ga zo maar door, gelukkig kon Tim mij gerust stellen en vertelde dat hij zijn praktijk heeft vergroot. Dit vraagt natuurlijk om een interview!
Tim, voor de mensen die jou niet kennen kun je iets over je zelf vertellen?
Dag Orlando, Ik ben ondertussen zo’n 12 jaar werkzaam als zelfstandig dierenarts voor vissen. Al van jongs af aan geïntrigeerd door water en vissen, tijdens mijn studie helemaal Koi-gek geraakt en tijdens mijn laatste studiejaren en sindsdien heb ik de focus helemaal op vissen en Koi gezet.
Je vertelt dat je al een lange periode werkzaam bent binnen het vak, zie je nu ook veranderingen/innovaties op het gebied diagnosestelling of oplossingen?
Sinds de tijd dat ik dierenarts ben geworden zijn er wel een aantal verschuivingen gebeurd. De resistentie van parasieten en bacteriën is flink toegenomen. Wormen lijken in de nabije toekomst echt een probleem te gaan worden om ze te kunnen behandelen. Bacteriën worden ook flink resistent maar daarvoor hebben we soms nog wel een paar trucjes achter de hand.
”Enkele jaren geleden had ik mij ook nooit kunnen inbeelden of dromen dat ik een PCR-toestel voor DNA onderzoek op visstalen in huis zou kunnen hebben.”
De interesse vanuit de wetenschappelijke hoek is ook ondertussen toegenomen vind ik. Meer wetenschappers, dierenartsen, enzovoorts leggen zich toe op onderzoek bij vissen. Als lid van de World Aquatic Veterinary Medical Association sta ik in contact met collega’s wereldwijd en ik verbaas mij er soms van hoe men in andere landen ook doorgedreven bezig is met vissengeneeskunde. Op die manier leerde ik al veel bij over bloedonderzoek bij Koi, behandelingen van haaien of roggen, enz..
Enkele jaren geleden had ik mij ook nooit kunnen inbeelden of dromen dat ik een PCR-toestel voor DNA onderzoek op visstalen in huis zou kunnen hebben. Dat terwijl nu wel het geval is omdat de technologie en het onderzoek zodanig gevorderd is dat dat praktisch mogelijk werd en betaalbaar is.
In de vele bezoeken die je reeds hebt gedaan is er vast wel één die je altijd is bijgebleven. Wil je deze met onze delen?
Recent deed ik nog een heel vreemd consult. De man had een vrij mooi visbestand en was al liefhebber sinds in België de Vlaamse Koi en Vijver vrienden volop actief waren. De vijver was netjes aangelegd met bodemafzuiging, een grote vortex voorfilter en een gigantische multichamber met japanse matten en Flocor, een Takara was er net niet bij maar helemaal state of the art voor de tijd waarover we spreken. Één vis had een grote wond op de buik en dat baarde de man erg zorgen. Toen ik wou gaan kijken of de vissen parasieten hadden, vond die dat helemaal niet nodig want vissen hebben toch altijd parasieten en dat is volkomen normaal. Toch snel even gekeken en na het vaststellen van Costia en een behoorlijke wormbesmetting ging dat wel vanzelf weer over zodra het water wat opwarmt, zei de man. Hij wou geen chemische boel in de vijver omdat hij jaren terug niets deed dan producten in de vijver gooien zonder enig resultaat. Ergens begrijp ik zijn redenering. Toch moet je de juiste balans vinden en met de juiste producten werken zodat je, ten eerste niet de hele boel om zeep helpt, maar toch de vissen ontlast van hun ziekteverwekkers. Dit alles zonder al te veel hun immuniteit en de vijverbalans ook een deuk mee te geven.
Visites waarbij mensen de tranen in de ogen krijgen wanneer een vis niet meer kan gered worden zijn ook altijd beklijvend.
Tijdens ons eerder gesprek vertelde je dat je afgelopen winter flink hebt verbouwt, kun je hier iets meer over vertellen.
Ik heb deze winter mijn laboratorium flink uitgebreid. Ik deed al bepaalde tests zelf zoals wateranalyse op zware metalen en de meer courantere parameters via fotometrie. Bacteriologie doe ik ook al jaren zelf (kweken maken, kiemen bepalen, antibiogrammen maken). Na een cursus in Oostenrijk kan ik sindsdien nu ook via PCR bijna alle bekende aquacultuur pathogenen opsporen. PCR is een techniek waarbij er specifiek DNA van bijvoorbeeld Koi Herpes Virus of Vibrio bacteriën aangetoond kan worden binnen een tijdspanne van 24 uur na de staalname. Dit is een enorme vooruitgang in het spoedig stellen van de juiste diagnose. Onrechtstreeks kan ik uit alle resultaten van testen ook weer bepaalde conclusies gaan stellen. Elk jaar zie ik bijvoorbeeld bacteriële kieuwrot opduiken ten gevolge van Columnaris of Flavobacterium (dit is twee keer dezelfde bacterie echter anders benoemd). Voorlopig lijkt het er sterk op dat er nog een ander virus dan KHV verantwoordelijk is voor het optreden van deze ernstige bedreigende ziekte. Meer hierover zodra er meer duidelijkheid is!
Binnen onze hobby is een tal van mogelijkheden van opleidingen over het houden van Koi, waterkwaliteit, diagnose stelling, etc. Hoe kijk jij hier tegen aan?
Er zijn inderdaad heel wat mogelijkheden tot het volgen van cursussen gaande van aanleg van vijvers, onderhoud, waterkwaliteit, beoordelen van Koi, tot het verzorgen van zieke vissen.
Ik hoor zo vaak het verhaal van mensen die een vijver hebben met “alles erop en er aan”
Bij geen enkele andere diersoort is dit zo ver doorgedreven bij mijn weten. Koi-liefhebbers willen behoorlijk ver gaan om zo veel mogelijk zaken onder de knie te hebben om hun vissen de perfecte huisvesting te bieden. Volgend uit deze zin ga ik mij dan wel weer de vraag stellen wat is perfecte huishouding voor Koi? Ik hoor zo vaak het verhaal van mensen die een vijver hebben met “alles erop en er aan” bij wijze van spreke, maar die desondanks de investering met allerhande ziekteproblemen te kampen krijgen. Die stellen mij dan letterlijk de vraag waarom zij net zoveel problemen hebben, terwijl er anderen met een eenvoudiger filter, vuil water, overpopulatie enzovoorts geen problemen zouden hebben. De frequentie waarmee mij deze vraag gesteld wordt doet inderdaad vragen rijzen. Veel heeft volgens mij te maken met het verkrijgen van een goed biologisch evenwicht. Wat mij betreft is dat mogelijk zowel in een koivijver als in een siervijver of in een plantenvijver, maar in de ene vijver is het verkrijgen van dit evenwicht wat moeilijker. In de andere vijver is een verstoring van dit evenwicht dan weer moeilijker terug te “genezen” als het ware. Ik druk mij hier misschien verkeerd uit. We kunnen de vissen meestal genezen en ondersteuning bieden, maar het uiteindelijk evenwicht herstellen moet de natuur zelf doen. Helaas is dat niet in potjes te koop.
Als zo iemand die cursussen heeft gevolgd en kundig genoeg is. Maar op een behoorlijke afstand van jou woont kun jij ze dan toch helpen?
Ik vind dat iedere Koi-liefhebber in eerste instantie moet overleggen met zijn dierenarts, toch als het gaat over het diagnosticeren en bestrijden van infecties. Momenteel werk ik al samen met andere dierenartsen die mij stalen toesturen of klanten van collega’s die in overleg met hun dierenarts stalen aanbrengen. De resultaten worden dan verzonden naar de dierenarts en die zal dan verder een behandelplan uitwerken in overleg met zijn klant.
Voor loutere screening van KHV, CEV, bacteriële waterdruk, metaalbepaling in monsters bijvoorbeeld kunnen liefhebbers wel rechtstreeks contact nemen met het laboratorium, maar daar is het belangrijk dat stalen op een correcte manier genomen en bewaard worden. Bewaring in een verkeerd medium (of recipiënt) of versturing vlak voor een weekend kan de uitslag beïnvloeden omdat op die manier bijvoorbeeld een staal enkele dagen in een heet lokaal kan blijven liggen bij de post. Voor het versturen van stalen heb je ook bepaalde steriele swabs of steriele potjes nodig die je via je dierenarts kan verkrijgen.
Wat is jou gouden tip aan onze lezers, om zo goed mogelijk het seizoen in te gaan.
Een gezond biologisch evenwicht in de vijver is goud waard. Ik heb al vaak gemerkt dat hoe meer men staat te prutsen in de vijver of met het filter of hoe meer lapmiddeltjes men toevoegt, hoe slechter het steeds wordt. Heb je gezonde vissen en een heldere vijver blijf er dan zo veel mogelijk van af maar zorg dat je steeds in kleine stapjes het nodige onderhoud blijft plegen aan de vijver (verversingen, reinigen,..). Overvoeder je vissen ook niet, een gezonde vis zal steeds blijven eten maar een vis is veel beter af met wat minder (kwaliteitsvoer) dan teveel. Less is more ?
