Verantwoordelijkheid en bewustzijn van Koi keten gevraagd
Enige weken geleden is in Japan het vermoeden ontstaan van het Koi Herpes Virus. Dit is een aandoening bij Koi die het meest gevreesd wordt, daar er geen medicijn is en een uitbraak vaak een hoge mortaliteitsgraad kent; grof gezegd: de sterfkans is aanzienlijk. Wil je meer weten over wat KHV nu precies is; lees dan dit artikel door. In het artikel hieronder willen we je op de hoogte brengen van de feiten rondom deze kwestie. Hoe kwam het aan het licht, welke kwekers zijn positief bevonden, waarom duurde het even voordat er openheid over kwam, wat betekent het voor de dealers en wat betekent het voor jou als hobbyist.
Hoe kwam het aan het licht?
Toen Ornafish, een bekende importeur voor Koi, vanuit drie landen bericht ontving dat er KHV was geconstateerd bij dealers die Koi aangekocht hadden in de Niigata. Terug rechercheren bracht de situatie concreet aan het licht. Deze ging de zaken direct zorgvuldig na en informeerde vervolgens hun clientèle. Ook andere agents in Japan als Mr. Nishikigoi hebben hun klanten geïnformeerd en delen hun informatie onderling om een zo compleet mogelijk plaatje te krijgen.
Over welke kwekers hebben we het?
Uit deze en andere bronnen en contacten komen we inmiddels tot het volgende overzicht van wat we weten tot nu toe:
Koda
De Japanse kweker Koda leverde een Koi die vanuit de reguliere procedures positief testte op het virus. Andere Koi van Koda en bij andere dealers testten negatief dus men is nog niet zeker wat hier exact aan de hand is. Koda heeft zijn nisai op hogere temperaturen gezet en stresseert deze enigszins. Zo creëeren ze de ideale omstandigheden om het virus, indien latent aanwezig, tot uiting te laten Komen. De Farm wordt over ruim een week nogmaals getest.
Choguro
Choguro is, nadat deze acht jaar geleden ook al eens positief bevonden was, geconfronteerd met bevestigd KHV. Ornafish geeft al hun klanten met vissen van deze kweker verzocht uit voorzorg te ruimen. De farm is inmiddels geruimd en de begenadigd Platinum Ogen kweker zou inmiddels overwegende zijn om zijn kwekersbestaan te beëindigen.
Miyatora is ook in de her-testen negatief bevonden en veilig verklaart
Hoshikin
Een Ornafish klant uit Zwitserland constateerde een KHV uitbraak in een bak met gemengde vissen van Hoshikin en Miyatora. De Zwitserse autoriteiten deden hier melding van en deelden alle informatie. Beide kwekers werden daarom als verdacht bestempeld en uitgebreid getest. Miyatora is ook in de her-testen negatief bevonden en veilig verklaart. Voor Hoshikin pakte het minder positief uit en deze testte positief voor KHV. Zijn tosai echter, zijn wel negatief bevonden voor het virus. De vissen die wel positief getest zijn, werden inmiddels geruimd op de farm.
NNBC/ Katsumi
NNBC, ook wel bekent als Katsumi is een kweker, maar ook een dealer en mixt Koi van verschillende bronnen. Bij hem is KHV bevestigd, doch alleen in zijn tosaihuis. In zijn nisai huis zijn vissen bijgeplaatst en wordt de temperatuur opgehoogd en de vissen gestresseerd. Onder deze omstandigheden zou het virus moeten uitbreken indien aanwezig en de bijgeplaatste vissen ziekteverschijnselen moeten vertonen. Over een week worden deze dan onderworpen aan een her-test.
Waarom horen we het nu pas?
KHV is de meest gevreesde ziekte voor iedereen binnen de hobby. Het is dan ook niet iets waarbij je bij het eerste geluid meteen alles wereldkundig maakt zolang de risico’s geïsoleerd zijn. Bij paniek is niemand gebaat. Ornafish heeft in dit geval eerst alle betrokken partijen ingelicht en grondige testen gedaan bij alle betrokken partijen. Deze testen worden uitgevoerd in Nederland. Kwekers verpakken vissen en deze gaan op transport waarna ze van het vliegveld rechtstreeks naar Het Bio Veterinary Research & National Laboratory in Wageningen gaan voor testen.
Zorgvuldigheid in de informatieketen is de key
In de tussentijd komt er een communicatielijn op gang in de keten van professionals; dus van kweker en agentschap tot de dealers en wordt nauwkeurig in kaart gebracht wie waarvan Koi heeft en of er verschijnselen zijn en of ook daar reeds testen zijn uitgevoerd. Natuurlijk wordt ook nagegaan of er vanaf de dealers al vissen van betreffende dealers naar de klanten zijn gegaan. Te midden van al deze communicatie komen natuurlijk de eerste geruchten op gang terwijl de antwoorden nog even op zich laten wachten. Zodra een en ander in kaart is gebracht en ook kwekers, dealers de schrik en overweldiging van hun te maken keuzes hebben kunnen maken, informeren deze partijen hun klanten persoonlijk of openlijk via website en Social Media en kunnen zij deze geruststellen waar nodig en hun aanpak uitleggen en toelichten. Zorgvuldigheid in de informatieketen is de key in zo een geval en vergt een goede en professionele houding van A tot Z.
Wat betekent dit voor mijn dealer?
Dealers weten, tenzij daadwerkelijk te maken met ene uitbraak, niet of hun Koi ook drager zijn van het virus. Zij vernemen dit in de meeste gevallen via hun agent. Het is voor dealers niet verplicht om hun vissen te testen op KHV. Er is namelijk nog geen test die 100% uitsluitsel kan bieden. Er zijn twee gangbare vormen van testen, namelijk de minst ingrijpende waarbij er een klein stukje van de kieuw wordt geknipt en een iets meer betrouwbare waarbij er ene vis moet worden opgeofferd en de nieren worden getest. Beide bieden echter geen uitsluitsel omdat KHV alleen detecteerbaar is vlak voor, tijdens en vlak na een uitbraak. Wanneer de vissen negatief testen wil dat dus nog niet per definitie zeggen dat zij KHV-vrij zijn.
Omdat KHV zo een hoog sterftecijfer heeft bij een uitbraak wordt er, zoals in dit geval, vaak advies gegeven tot ruiming. Zo kun je in ieder geval uitsluiten dat een Koi met KHV alsnog bij een consument terechtkomt. Dealers wordt altijd geadviseerd om hun Koi per kweker apart op te vangen. Zolang zij dit doen is het probleem ook geïsoleerd. Doen zij dit niet, dan moeten ze bij een ruimingsadvies alle Koi ruimen. Er bestaan wel regelingen, opgesteld vanuit de agentschap die dit op zijn beurt weer regelt met de kweker in kwestie, tot vergoeden van zieke vissen, maar dit geld natuurlijk niet voor de vissen die je moet ruimen omdat een dealer deze gemengd heeft opgevangen. Hier komt andermaal het belang van een goed quarantaine protocol om de hoek kijken.
Wat betekent dit voor mij als hobbyist?
Als de keten van kweker tot dealer zorgvuldig handelt, betekent dit voor de hobbyist vaak helemaal niets, althans niet in termen van bio-security. Er is dan ook geen reden tot paniek. Wel is het goed als hobbyist om je bewust te zijn van de gevaren; er dus op te letten dat je dealer de vissen separaat opvangt en om, hoe zorgvuldig je dealer ook is, zelf ook een quarantaine protocol te handhaven om zoveel mogelijk zeker te zijn dat je geen ongewenste pathogenen aan je bestand introduceert zoals KHV; 100% uitsluiten kun je het echter nooit.
Isoleren
Het is ondoenlijk om alle Koi te testen, verklaart ook Ornafish. In de herfst worden er zoveel Koi afgevangen, getransporteerd, verplaatst van Koihuis naar Koihuis, verpakt, gebowld en verscheept, dat is simpelweg onmogelijk. Zodra een testvis positief is wordt de farm in opdracht van de overheid geruimd. Het is echter lang niet 100% duidelijk. Een test kan ook vals positief zijn, maar wachten en nogmaals testen is ook risicovol voor andere Koi en de positieve Koi op voorhand in laten slapen is dan de beste keus.
Quarantaineprotocol
In navolging van Ornafish kunnen we als KoiQuestion dan ook stellen dat alle partijen betrokken bij de Koi handel hun quarantaine-protocol er nog eens goed op na moeten kijken, vissen per kweker apart opvangen in verschillende bakken die op gescheiden systemen draaien, op de juiste temperatuur en voor tenminste 6-8 weken. Doet één iemand dat niet dan kan dat gevolgen hebben voor de hele industrie. Over hoe dit protocol er echt uitziet willen we zeer binnenkort aandacht schenken op deze website.
Positief versus Paniek
Het is logisch dat er in zo een geval negativiteit ontstaat rondom de hobby; voortkomend uit onzekerheid of onwetendheid, het houdt de gemoederen nu eenmaal bezig. Maar het is ook in ons aller belang rustig te blijven en eens goed te kijken naar de professionele wijze van optreden die wordt gevoerd en toch bewust en kritisch te blijven want het gaat wel om de toekomst van onze hobby.
Vanuit een meer persoonlijk perspectief heb ik nog nooit eerder zo een systematische aanloop en communicatielijnen gezien bij soortgelijke situaties. Hoe dit in andere landen reilt en zeilt kan ik niet overzien, maar wat dat betreft kan Nederland naar mijns inziens al als voorbeeld dienen voor andere landen.