Hoe oud kunnen Koi worden?
Regelmatig krijg ik de vraag of een Koi nou een sterk of zwak dier is? Er gaan er helaas geregeld de nodige exemplaren dood. Infecties, virussen, zwemblaasproblemen, hartstilstand, orgaanfalen…. Je hoort het veel. Is het nou een zwakke vis of doen we iets verkeerd? Soms kun je een vraag met ja en nee beantwoorden…..
hoe minder nakomelingen hoe beter de ouderdieren hun nakomelingen beschermen
Mijns inziens is een volwassen karper en ook Koi een sterk dier. Hij heeft een hoge tolerantie wat betreft zijn omgeving. Temperaturen tussen de 4 ⁰C en 25 ⁰C, een pH van 9 of een pH van 7, hetgeen liefst honderd keer zuurder is, groen water of helder water, zolang de omgeving maar niet te snel schommelt past een karper zich aan en kan in al deze omgevingen tussen de 20 en 50 jaar worden. Vanuit dit oogpunt is het echt een bonk van een vis. Vele zoutwatervissen zijn zwakker en leven korter. Toch halen de meeste Koi in onze vijvers dergelijke hoge leeftijden niet.
Gemiddeld
Sowieso is de gemiddelde levensverwachting van een karper extreem laag. Gemiddelde waardes kunnen een vertekend beeld geven. Dit begint al bij de voortplanting. Een karper of Koi legt ongeveer 300.000 eitjes. Dieren die zoveel eieren leggen kijken vaak niet naar hun nakomelingen om.
In onze vijver geen snoek. Zwakke broeders lappen we op
Dit in tegenstelling tot dieren die maar één nakomeling per keer krijgen zoals bijvoorbeeld dolfijnen, pinguïns of olifanten om maar wat te noemen. Ik denk dat je over het algemeen wel zou kunnen zeggen, hoe minder nakomelingen hoe beter de ouderdieren hun nakomelingen beschermen. Voor sommige vissoorten en zeker voor een karper geldt dit niet. Een karper eet “gewoon” zijn eigen eitjes op als die de kans krijgt.
Sommige eitjes komen niet uit en van degene die uitkomen zijn er veel mislukte en vervormde jonkies bij. Zowel in de natuur als op de kwekerijen en Koifarms is dat geen probleem. Deze worden opgeruimd. Toch wordt het verschil tussen natuur en kweek wel groter naarmate ze ouder worden. Als een karper enigszins tekenen van zwakte vertoont in open water, vormt hij een makkelijke prooi voor een snoek. Hierdoor blijft altijd de sterkste en meest gezonde vis in leven en krijgt deze na pakweg vier jaar weer kans om de gezonde populatie uit te breiden en voort te planten.
Verzwakking
In onze vijver geen snoek. Zwakke broeders lappen we op. Onze Koi is niet geselecteerd op sterk en gezond, maar op sumi, beni en body…. Niet de sterkste en meest gezonde Koi, maar degene met de mooiste optische eigenschappen mag na een paar jaar weer zorgen voor nieuwe nakomelingen. Omdat we deze uiterlijkheden willen stabiliseren in de nakomelingen, ontkomen kwekers er niet aan; het kruisen van nakomelingen met een broer of zus. Dit heeft onverminderd tot gevolg dat gezondheidsrisico’s vergroot worden en de levensduur verkort.
Misschien zijn hierdoor onze Koi door de jaren heen wel zwakker geworden ten opzichte van hun broeders in de sloot.
Conclusie
Een Koi in je vijver kan best oud kan worden. Er zijn hobbyisten met Koi tussen de 20 en de 30 jaar oud. Je kunt ook pech hebben met je Koi. Een zwak hart of ander orgaan wat niet functioneert. Soms kunnen we de doodsoorzaak niet eenduidig vaststellen; we weten nog lang niet alles en het zijn wat dat betreft net mensen. Het is en blijft wel altijd balen als één van je Koi sterft.
Foto: Joop van Tol, Stefan Swinkels, Pieter Heurter, Marco Zegers