Tijd om je vijver winterklaar te maken?
Het was een heerlijke zomer. Vele Koi zullen een mooie groei gepakt hebben, vanwege de hoge zomerse temperaturen die goede omstandigheden creëerden. Een week geleden was het zelfs nog 25 graden Celsius, genieten voor ons hobbyisten. Volgens de statistieken was het een warme herfst, in oktober sneuvelden nog diverse dagrecords. Maar nu ziet het er toch wel naar uit dat het echt voorbij is. Bomen laten bladeren vallen en de eerste nachtvorst aan de grond is een feit.
Daarom ben ik zelf al bezig met de winter. Nou kan ik hier een pleidooi gaan houden waarom je zou moeten overkappen, maar dit leidt helaas tot eindeloze discussies. Deze discussies laaien elk jaar weer op bij diverse internetmedia. (Op een Koiforum vond ik een discussie uit 2006 met dezelfde argumenten:-D! Oftewel al 12 jaar hetzelfde riedeltje)
In dit artikel wil ik een opsomming maken van wat je allemaal zou kunnen doen om de winterperiode zo goed mogelijk door te komen en waarom. Een advies is niet uniform want elke vijver is immers anders. Er zijn hele natuurlijke vijvers en er zijn hobbyisten die heel kunstmatig vijveren. Boots je de natuur na, dan doe je helemaal niks. Maar dit is voor de meeste tuinvijvers meestal niet aan te raden.
Maatregelen ten behoeve van organisch vuil
Rotting van planten die wel of niet met hun voeten in het water staan geeft een extra druk op je waterkwaliteit en filtersysteem. Daarnaast hebben de vissen de hele zomer ontlasting geproduceerd. Plantenresten en vissenpoep noemen we ook wel organisch vuil.
De volgende maatregelen gaan over het beperken of verminderen van organisch vuil in de vijver.
Bomen verliezen nu hun blad. Blad wat in de vijver valt kan gaan rotten op de bodem of in je filter. Een net over de vijver kan veel vallend blad tegenhouden. Overigens scheelt het qua hoeveelheid inwaaiend blad veel of de vijver het laagste punt van je tuin is of dat deze misschien net een paar centimeter boven het maaiveld uitsteekt.
Misschien heb je veel gevoerd in de zomer en wordt niet je volledige bodem door een bodemdrain proper gehouden. Dan is het gebruik van een vijverstofzuiger een mogelijkheid. Ook hier gaat het om het verwijderen en afvoeren van opgehoopt organisch materiaal voordat het gaat rotten, dit voorkomt de vorming van schadelijke bacteriën en gasvorming.
Heb je waterplanten, dan zou ik ze snoeien. Bladgroen van lisse, dotterbloem of welke plant ook sterft af. Knip je het af dan hoeft het niet te vergaan in de vijver.
Staan je planten in een losse plantenfilter, dan is een volledige schoonmaak van dit filter nu een goed plan. Indien je de bak helemaal leeghaalt kun je controleren of er ophopend vuil inzit. Het is beter om al het opgehoopte vuil te verwijderen.
Maatregelen te behoeve van de temperatuur
Koi, goudvissen en andere vijverbewoners zijn koudwatervissen en kunnen wel tegen een periode met koudere temperaturen. Echter zijn er grenzen en daarnaast kunnen ze slecht tegen schommelende watertemperaturen. Deze grens is echter niet heel hard. Als we het over Koi hebben is de ondergrens een temperatuur van 4 graden Celsius. Dit betekent echter niet dat een Koi direct sterft als je hem in vijverwater van 3 graden Celsius zet. Zulke lage temperaturen zijn een grote aanslag op de weerstand en reserves van de Koi. Als er sprake is van ijsvorming dan kan dit ook een gevaar zijn voor de techniek.
Hieronder nog wat ideeën wat je zou kunnen doen om problemen in de winter te voorkomen.
Een ideaal scenario is het verwarmen van de vijver. Echter is dit vaak kostbaar en niet echt nodig.
Een andere simpele maatregel is dat je afkoeling probeert zoveel mogelijk te voorkomen. Denk hierbij aan het uitzetten van een tricklefilter, een waterval en/of van de skimmer.
In de winter 2017-2018 kwam ik op facebook veel (bijna) leeg gepompte vijvers tegen. Als je filter boven de grond staat (pompgevoed) en het vriest zo hard dat er ijs ontstaat in de filter zou dit een gevaar kunnen zijn. De pomp blijft water verplaatsen naar het filter, terwijl deze dichtgevroren is. Dit kan resulteren in een leeggepompte vijver, in de tijd van één nacht. Je kunt de filter goed inpakken om dit te voorkomen.
Sommigen laten de vijver helemaal dichtvriezen en sommigen houden een klein gat open met een verwarmingsstaafje of luchtbollen. Het idee achter een wak is dat bij het rotten van organisch vuil er gassen ontstaan die uit de vijver moeten kunnen. Ook koolstofdioxide moet uit de vijver kunnen ontsnappen. Nadeel van het gebruik van luchtbollen is dat dit zorgt voor extra afkoeling van de watertemperatuur.
Als laatste eindig ik dan toch met waar ik dit artikel mee begon: de veel bediscussieerde winterkap. Het ziet er heel onnatuurlijk uit en is vaak een doorn in het oog. Maar geeft wel veel voordelen! Geen bladeren die in de vijver waaien. De vijver vriest zeker niet dicht and last but not least het vangt temperatuurschommelingen op.
Waar je wel of niet voor kiest is ieder voor zich. Ik hoop dat alle vissen goed deze komende winter doorkomen. Daarbij kijk ik nu al weer een beetje uit naar het voorjaar.