Brabant Water, de waterleverancier van Noord-Brabant, brengt goed nieuws: Ze verlagen de hardheid.
Brabant Water brengt dit nieuws trots en dat is terecht. Het verlagen van de hardheid biedt vele voordelen.
Minder kalkaanslag is fijn voor degene die de badkamer thuis poetst! Kalkaanslag bestaat uit kalksteen (Ook wel calciumcarbonaat genoemd, CaCO₃). Het is de witte aanslag die je ziet als het water verdampt is. Bij het verdampen van water verdampt het calciumcarbonaat dus niet!
Behalve dat het fijn is voor de badkamerpoetsers is het ook fijn voor verschillende machines. Vaatwassers, wasmachines, koffiezetapparaten slijten van de kalkaanslag op het verwarmingselement.
Tweede voordeel is dat je minder energie nodig hebt om het water te verwarmen in deze apparaten, omdat calciumcarbonaat de warmteoverdracht verslechtert. Minder calciumcarbonaat is dus beter voor de energierekening en daarbij beter voor het milieu.
Voordeel nummer drie is dat je minder wasmiddel nodig. Wederom scheelt dit in de portemonnee en is dit beter voor het milieu.
Er is nog een voordeel nummer vier. Het schijnt dat je kleding minder hard slijt als je het wast in zachter water.
Het verlagen van de hardheid gebeurt alleen op plekken waar die heel hoog was.
Maar echt belangrijk; wat betekent dit voor ons, Koihobbyisten? Binnen onze hobby splitsen we de hardheid in de gH-waarde en de kH-waarde. Zowel de kH als de gH dalen.
Het verlagen van de hardheid gebeurt alleen op plekken waar die heel hoog was. De plaatsen waar de hardheid al laag was krijgen geen nieuwe onthardingsinstallatie en blijven dus hetzelfde.
Recentelijk, januari 2016, hebben Lieshout en Tilburg een nieuwe onthardingsinstallatie gekregen en in 2017 zal de waterzuiveringsinstallatie van Lith gerenoveerd worden en die krijgt dan ook een nieuwe onthardingsinstallatie. Verder terug in 2014 hebben Loosbroek en Oosterhout ook deze nieuwe onthardingsinstallatie geplaatst.
Ik denk dat het effect van de verlaging voor onze Koi verwaarloosbaar klein zal zijn. De nieuwe onthardingsinstallatie worden alleen gebruikt op plekken waar de kH en de gH heel hoog zijn en die waardes zullen nog steeds relatief hoog zijn, alleen iets minder hoog.
Er waren gebieden waar voorheen de gH boven de 11 odH uitkwam
Er waren gebieden waar voorheen de gH boven de 11 ⁰dH uitkwam. De gH en de kH zullen ongeveer 2 ⁰dH dalen. Om te checken of hobbyisten dit thuis ook konden merken en meten belde ik even met Pentazona, een aquariumwinkel in Tilburg. Aquariavissen zijn vaak minder tolerant wat betreft de gH en kH dan onze Koi.
De winkelier vertelde me op de hoogte te zijn van de wijziging bij Brabant Water en had ook wel het idee dat verschil te meten. Om de proef op de som te nemen werd direct wat kraanwater gemeten. Waar voorheen (2015 en eerder) rond de 10 ⁰dH gemeten werd voor zowel de kH en de gH zaten de waardes nu rond de 8 ⁰dH. Dit is echter een vlugge steekproef gemeten met een druppeltest.
Toch vermeld ik even waar de gH en de kH effect op hebben.
De gH bestaat voornamelijk uit calcium en wat magnesium. Door een gH-verlaging zouden je planten minder goed kunnen groeien. Voor de kleur zwart op onze Koi schijnt de gH ook invloed te hebben. Echter hier ligt mijn expertise niet.
De kH zijn de carbonaten. De kH buffert ons zuur. Oftewel, ons vijverwater verzuurt door onze grote visbezetting en de hoeveelheid voer. De buffer wordt iets kleiner, maar nog voldoende groot. Vele hobbyisten koppelen de hoeveelheid verversing van de vijver aan de daling van de kH van het vijverwater ten opzichte van kraanwater. Dan moet je wel even opnieuw de waarde van je kraanwater bepalen en niet er vanuit gaan dat deze al jaren hetzelfde blijft.
Het wettelijke minimum van de stoffen die de kH bepalen is 60 mg/l, wat overeenkomt met een kH van ongeveer 2,8 ⁰dH.
Kalkaanslag bestaat uit calciumcarbonaat. Als het water verdampt gaat calcium en carbonaat, gH en kH, verder als calciumcarbonaat. Het plakt als het ware aan elkaar. Bij de onthardingsinstallaties hoeven ze gelukkig niet al het water te verdampen. Dit zou giga veel energie kosten! Ze hebben een andere manier gevonden en die werkt als volgt.
Ze voegen kalkmelk toe (calciumhydroxide). In de reactor is al een soort korrel calciumcarbonaat aanwezig, onder de naam calciet. Aan deze korrel ‘groeit’ meer calciumcarbonaat.
Voor de scheikundigen onder ons:
Als het groeien klaar is heb je kalkpellets en die worden geoogst.
Ook magnesium kan op dezelfde manier geoogst worden (magnesiumcarbonaat). Dit gebeurt in kleinere hoeveelheden, want magnesium is ook in kleinere hoeveelheden aanwezig in kraanwater.
Deze kalkpellets is een grondstof voor het maken van glas. Echter wordt er veel glas gerecycled en gebruiken we zoveel kraanwater dat er meer kalkpellets zijn dan nodig. Een tweede toepassing is als isolatiemateriaal. Dit is op dit moment in opkomst.
Na ontharding wordt altijd de pH (zuurgraad) gemeten en waar nodig wordt er een pH-correctie (verlaging) toegepast. Deze correctie wordt meestal uitgevoerd met verdunde zoutzuur (HCl), maar op het waterproductiebedrijf Lieshout gebruiken ze hiervoor koolzuur (CO₂). De wettelijke norm voor de pH is overigens tussen de 7 en de 9,5.
Wil je precies weten hoe de samenstelling eruit ziet van de opgeloste stoffen van je kraanwater, dan kan je die informatie vinden op de website van Brabant Water, mits zij ook jouw leverancier zijn.