Dag 6 van de uitgebreide cursus visziekten in Barneveld stond in het teken van filtertechniek en sectie van Koi. Bioloog Tony Achterkamp gaf van de meest voorkomende ‘aanvullende’ filtertechnieken een toelichting. Technieken als de uv-lamp, ozon, eiwitafschuimer en daarnaast werd de werking van het filter nog maar eens toegelicht met daarbij de essentie van het schoonmaken van het voorfilter. Tijdens de cursus werd het al snel duidelijk dat een goed werkend voorfilter essentieel is voor een goed werkend filter. Nu werd ook echt duidelijk waarom dat zo is.
Elk vuildeeltje wat in het voorfilter terecht komt, zal gaan ontbinden en zal daardoor NH3/NH4, NO2 en/of NO3 afgeven aan het water. Wanneer dit vuildeeltje niet snel uit het voorfilter wordt verwijderd, dan heeft het voorfilter er alleen voor gezorgd dat het grove vuil uit het water is gehaald, niet de stikstofbron. Advies is dan ook om dagelijks het voorfilter schoon te maken en op deze manier het vuil materiaal inclusief stikstofbron te verwijderen.
Naast een goed voorfilter is de doorstroming van het filter ook erg belangrijk. Hoe sneller de doorstroming door het filter, hoe beter. Het kan niet snel genoeg gaan. Op deze manier worden ammonium/ammoniak en nitriet zo snel mogelijk omgezet. Het is dus niet zo dat een filterbacterie met mes en vork aan tafel zit , te wachten op het ammonium of nitriet-molecuul en dat deze door een te snelle stroming aan zijn neus voorbij gaat. Wat wel nadelig is voor een filterbacterie, of tenminste de aanhechting ervan op het filtermateriaal, is een sterke geconcentreerde straal van bijvoorbeeld een trickelfilter. Door de sterke waterstraal worden de bacterien letterlijk weggespoten.
De aanvullende filtertechniek in de vorm van een UV-C lamp is de meest gebruikte aanvulling op het biologisch filtergedeelte. Een UV-C lamp werkt (naast zweefalgen) wel degelijk tegen parasieten, schimmels en bacteriën (het dood organisch materiaal), zij het als ‘alle’ omstandigheden optimaal zijn. Dit zijn een lamp die GOED werkt en water welke nitraat-vrij is. Een nieuwe lamp kan meestal maar twee á drie maanden parasieten, schimmels en bacteriën (inclusief zweefalg) afdoden, daarna werkt het alleen zweefalg-dodend.
Dan de veelbesproken filtertechniek ozon. Door onwetenden vaak onterecht onderuitgehaald, door gebruikers veelal aangeprezen. Ozon is O3 (3 zuurstofatomen) en is daarmee een oxidator. Een ozon-molecuul reageert eigenlijk met alles wat te verbranden is en is daarmee zeer gevaarlijk. Ozon ontstaat door een hele zware electrische ontlading van lucht (met daarin O2, zuurstof). Ozon is nuttig om kleurstoffen uit het water te halen en de infectiedruk in het water te verlagen.
Wanneer men over ozon praat, praat men over de redoxwaarde. Met de redoxwaarde meet men niets meer dan het aantal reducerende en oxiderende stoffen aan in het water. Reducerende stoffen zijn zuurstofverbruikende stoffen, hiertoe behoren alle organische verbindingen zoals eiwitten en aminozuren. Deze stoffen worden in het algemeen omgezet in onder andere ammoniak en nitriet. Reducerende stoffen doen de redoxwaarde dalen, waardoor de waterkwaliteit achteruit gaat. Oxiderende stoffenn zijn stoffen als zuurstof én dus ozon. Deze stoffen zijn voor elk water van levensbelang, terwijl door deze stoffen de negatieve werking van de reducerende stoffen geheel of gedeeltelijk teniet wordt gedaan. Bij alle oxidatie- en reductie processen worden elektronen afgegeven of opgenomen, waardoor de redoxwaarde via elektrische geleiding kan worden gemeten. De redoxwaarde wordt in millivolt (mv) gemeten.
De infectiedruk in het water heeft te maken met het kiemgetal. Een hoog kiemgetal hoort bij een lage redoxwaarde. Een gebruikelijke waarde is 220-240 mv. Onderzoek heeft aangetoond dat een redoxwaarde van 340 mv het kiemgetal, en dus het aantal ziekteverwekkers, wordt verlaagd. Of ozon ook virussen afbreekt, is nog niet 100% zeker, maar er wordt uitgegaan van wel. Virusafbraak binnen de vis is niet mogelijk, maar alleen via het water wat met de ozon in contact komt. Ozon is lastig in zoetwater te krijgen en heeft een lange contacttijd nodig, daarom is het van belang om een hoge ozonreactor toe te passen.
Ozon hecht dus aan reducerende stoffen als aminozuren. In een ozonreactor worden ozonluchtbellen van onder in de reactor geblazen en het water uit de vijver stroomt in tegengestelde richting, zodat de contacttijd zo lang mogelijk is. Aminozuren zijn voor de helft hydrofiel (waterlievend en positief geladen) en voor de andere helft hydrofoob (watervrezend en negatief geladen). Wanneer een aminozuur in contact komt met een ozon-luchtbel, zal deze oxideren en met de hydrofobe kant aan de ozon-luchtbel hechten. De hydrofiele kant zal dan als het ware nog voor de helft uit deze luchtbel steken en hiermee organische stoffen als algen en bacteriën aan zich hechten. De ozon-luchtbellen stijgen naar het wateroppervlak in de ozonreactor en zullen middels een afschuimer van het oppervlak worden afgeschuimd. Ozon-luchtbellen die nergens mee reageren, worden middels kool opgevangen, waardoor restozon niet mogelijk is.
Als afsluiter werd er een anatomie-sectie gehouden. In koppels werden geanaesthiseerde Koi onder handen genomen met scalpel en schaar. Alle ingewanden werden middels afbeeldingen uit de cursusmap herkend, zelfs hom en kuit werd gevonden. Hom en kuit lijken erg op lichaamsvet, maar het enige verschil met vet is dat het niet drijft. Door het ‘weefsel’ in water te dompelen en het zinkt, kan men er vanuit gaan dat het kuit of hom is. Zie hier enkele Koi die de cursisten onder handen hebben genomen:
Daarnaast nog een video van een opengesneden Koi, waarbij duidelijk te zien is dat het hart nog klopt. Niet dat de Koi nog leeft of iets dergelijks, maar dit heeft te maken met bepaalde enzymen in het hart die ervoor zorgen dat de ‘pompbeweging’ blijft doorgaan. De Koi was al zeker drie uur dood voordat met de anatomie-sectie werd begonnen.
Dit was dag 6, morgen is het alweer cursusdag 7. Nog twee dagen in totaal, op cursusdag 8 zal het examen worden afgenomen. Begint de spanning al te komen, cursisten?
1 reactie
hoe veel zout in het water